About Seagram

Een week geleden stief Edgar Bronfman, zoon van Samuel Bronfman en broer van Phillis Lambert. Phillis overtuigde haar vader om Mies van de Rohe het nieuwe hoofdkantoor in New York voor het miljoenenbedrijf van de Bronfmans te ontwerpen. In 1954 begon Mies, samen met Philip Jonsohn, aan Seagram Building, aan 375 Park Avenue. Het werd in alle opzichten een succesvol en bijzonder, zij het duur, gebouw. A splendid skyscraper. Mies was in staat al zijn architectonische overtuigingen volledig in te zetten. Het terugbrengen tot de essentie, het nastreven van het minimum en eenvoud, het gebruik van moderne materialen, het rationeel en ‘helder’ oplossen van ‘problemen’. Seagram is wat dit betreft een zuivere vorm van moderne architectuur.

Er worden altijd twee bijzonderheden genoemd die aan het opwerp kleven. Ten eerste het creëren van een grote open ruimte aan Park Avenue waardoor het gebouw een uitzonderlijke grandeur meekrijgt en waardoor het hoofdvolume als een recht verticaal blok, zonder setbacks, kon worden gebouwd. De Zoning Act in New York vereiste dat wolkenkrabbers naar boven toe smaller werden in verband met het daglicht op straatniveau. Bij de oplossing van Mies hoefde dat niet zodat zijn volume een sterke primaire vorm kon krijgen.

Viewty

Als tweede wordt in vrijwel alle commentaren iets gezegd over de bronzen gevel, over de H-profielen die er verticaal langs lopen. Profielen in deze vorm worden door vele herkend als constructie-elementen. Hier wordt Mies echter op de vingers getikt, want de echte constructie zit binnen, je ziet zo de vierkanten kolommen, die staan ook vrij op de begane grond. Dus die bronzen profielen zijn eigenlijk decoratie, een faux-pas in Moderne Architectuur. Mies is hier van zijn geloof gevallen.

seagram_detail_curtain_wall_bronze_beam

Niets is echter minder waar. Mies was een doordenker en zijn tijd vooruit. Hij paste eerder (stalen) profielen toe aan de buitenkant van woontorens, bij het Lake Shore Drive project in Chicago, ontworpen in 1948. Daar plaatste hij, ook zelfs vrijwel tegen de stalen draagkolommen, H-profielen aan de buitenkant. Maar hij was consequent en bezig met de ontwikkeling van de scheiding van draagconstructie en gevel. Bij Seagram vervullen de gevelstijlen een echte functionele en constructieve rol, voor de gevel. Dit staat los van de oplossing voor de hoofddraagconstructie van staal en beton.

De scheiding is een rationele en noodzakelijk ontwikkeling geweest voor het toepassen van de glazen gordijngevel (curtain wall) die buitenom om een gebouw loopt, onafhankelijke van de hoofdconstructie. Mies had deze glazen omhulling nota bene al in 1921 getekend, toe nog totaal niet reëel mogelijk. Maar in 1954 liet hij zien hoe met laatste stand van de techniek de constructie van een glasgevel er in alle eerlijkheid uit ziet.